Η γονική άδεια είναι προστατευτική έναντι της φτωχότερης ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα για τις μητέρες. Τα ερευνητικά τεκμήρια δείχνουν μάλιστα ότι η ευεργετική της επίδραση συνεχίζεται και στις επόμενες ηλικίες, σύμφωνα με συστηματική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet Public Health.
Ερευνητές από το Τμήμα Επιστημών Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης και το Τμήμα Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας του Ινστιτούτου Karolinska διεξήγαγαν μια συστηματική ανασκόπηση διερευνώντας τη σχέση μεταξύ γονικής άδειας και ψυχικής υγείας στους γονείς, από διεθνή σκοπιά. Οι ερευνητές έψαξαν σε πέντε διαδικτυακές βάσεις δεδομένων για έρευνες που είχαν δημοσιευθεί μέχρι τον Αύγουστο του 2022. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν συνολικά 45 μελέτες.
“Η γονικότητα μπορεί να είναι αγχωτική και για τους δύο γονείς. Έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε μόνο τις τεράστιες ορμονικές και σωματικές αλλαγές που βιώνει η μητέρα, αλλά η μετάβαση στη γονεϊκότητα μπορεί να είναι αγχωτική και για το ζευγάρι”, λέει ο Sol P Juárez, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης. Για παράδειγμα, οι γονείς αντιμετωπίζουν προκλήσεις που σχετίζονται με τη φροντίδα των παιδιών, αβεβαιότητες για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και οικονομικές πιέσεις λόγω μειωμένου εισοδήματος.
“Αυτός είναι ίσως ο λόγος που οι ψυχικές διαταραχές μετά τον τοκετό είναι σχετικά συχνές – συνήθως καταγράφεται ότι επηρεάζονται το 10 με 20 τοις εκατό των μητέρων και έως το 10 τοις εκατό των πατέρων. Ως εκ τούτου, θέλαμε να εξετάσουμε συστηματικά όλα τα δημοσιευμένα επιστημονικά δεδομένα για να δούμε εάν η γονική άδεια μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των γονέων», λέει ο Sol P Juárez.
Η ανασκόπηση κατάληξε στο συμπέρασμα ότι η γονική άδεια ήταν προστατευτική έναντι της φτωχότερης ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων κατάθλιψης, της γενικής ψυχικής υγείας, της ψυχολογικής δυσφορίας, της επαγγελματικής εξουθένωσης και της χρήσης υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα για τις μητέρες.
“Ωστόσο, τα ευεργετικά αυτά αποτελέσματα συνδέθηκαν με τα πιο γενναιόδωρα προγράμματα γονικής άδειας, για αυτά για παράδειγμα που έδιναν άδεια μεγάλης διάρκειας”, τονίζει η Amy Heshmati, υποψήφια διδάκτορας.
“Αυτή είναι η πιο ολοκληρωμένη συστηματική ανασκόπηση για το θέμα μέχρι σήμερα. Αναζητήσαμε τη σύνδεση σχέση μεταξύ διαφορετικών πτυχών της γονικής άδειας, όπως η διάρκεια της άδειας και το αν ήταν αμειβόμενη ή άνευ αποδοχών, και τις συσχετίσεις τους με την ψυχική υγεία τόσο στις μητέρες όσο και στους πατέρες. Ερευνήσαμε ακόμη και την έμμεση επίδραση της γονικής άδειας που παίρνει ο ένας γονέας στην ψυχική υγεία του συντρόφου του”, λέει η Amy Heshmati.
“Ένα ενδιαφέρον εύρημα είναι ότι τα προστατευτικά αποτελέσματα της γονικής άδειας συνεχίζονται και στη μετέπειτα ζωή για τις μητέρες”, λέει η Helena Honkaniemi, μεταδιδακτορική ερευνήτρια και επίσης συγγραφέας της ανασκόπησης.
Τα ευρήματα μεταξύ των πατέρων ήταν ασαφή. “Έχει γίνει λιγότερη έρευνα για τους πατέρες αλλά εξακολουθεί να δείχνει ότι οι πατέρες είχαν καλύτερη ψυχική υγεία με πολιτικές γονικής άδειας που προσφέρουν επαρκή αντικατάσταση μισθού”, προσθέτει η Helena Honkaniemi.
Η ανασκόπηση καταδεικνύει ότι η γενναιόδωρη γονική άδεια μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση ή στην πρόληψη των συμπτωμάτων ψυχικής υγείας, ειδικά για τις μητέρες, ένα εύρημα που είναι πολύ σχετικό από πολιτική άποψη.